Thanh thử ích khí thang

(Ôn nhiệt kinh vĩ)

Cách dùng: Sắc nước uống 2 ngày chia 2-3 lần.

Tác dụng: “Thanh thử ích khí” Dưỡng âm, sinh tân dùng trong trường hợp bệnh nhân sốt mồ hôi nhiều, mồm khát bứt rứt, người mệt mỏi, mạch “hư sác”.

Giải thích bài thuốc: Trong bài thuốc các vị Vỏ dưa, cọng sen là chủ dược có tác dụng giải thử thanh nhiệt, Dương sâm, Thạch hộc, mạch môn ích khí sinh tán, Hoàng liên,Tri mẫu, Trúc diệp, Thanh nhiệt trừ phiền, Cam thảo, cánh mễ, ích vị hòa trung. Các vị thuốc phối hợp có tác dụng chung là thanh thử, ích khí, dưỡng âm, sinh tân. Trường hợp trẻ sốt vào mùa hè, sốt kéo dài không khỏi có tổn thương tân dịch, có thể bỏ Hoàng liên, Tri mẫu gia Bạch vi,, Thuyền thoái để hòa âm thoái nhiệt. Dùng thận trọng trong trường hợp thấp nặng vì bài thuốc có nhiều vị thuốc nê trệ.

THANH THỬ ÍCH KHÍ THANG

(SEI SHO EK KI TO)

Thành phần và phân lượng: Nhân sâm 3-3,5g, Truật 3-3,5g, Mạch môn đông 3-3,5g, Đương quy 3g, Hoàng kỳ 3g, Trần bì 2-3g, Ngũ vị tử 1-2g, Hoàng bá 1-2g, Cam thảo 1-2g.

Cách dùng và lượng dùng: Thang.

Công dụng: Trị các chứng trúng thử và ǎn uống không ngon miệng, ỉa chảy, mệt mỏi toàn thân, gầy về mùa hè do nóng.

Giải thích:

Theo Y học lục yếu: Đây là bài Bổ trung ích khí thang cải biến, và đúng như tên gọi của nó, bài thuốc này có tác dụng loại trừ khí thử và ích khí.

Thuốc "trị những người bị cảm thử mùa hè kéo dài, chân tay mỏi mệt, người nóng, bồn chồn, tiểu tiện ít, phân nhão, người hoặc khát hoặc không khát nhưng không muốn ǎn, đổ mồ hôi trộm".

Sách Đông y bảo giám viết: thuốc gồm: Thương truật 1,5 tiền, Hoàng kỳ và Thǎng ma mỗi thứ 1 tiền, Nhân sâm, Bạch truật, Trần bì, Thần khúc, Trạch tả mỗi 5 phân, Tửu hoàng bá, Đương quy, Thanh bì, Mạch môn đông, Can cát, Cam thảo mỗi thứ 3 phân, Ngũ vị tử 5 hạt, dùng cho những người bị trúng thấp và nhiệt, chân tay mỏi, tinh thần giảm, động tác chậm chạp, nước giải vàng người nóng, khát nước, ỉa chảy, không muốn ǎn và đổ mồ hôi trộm.